Mesleki Yeterlilik Nedir
Mesleki yeterlilik, bir kişinin belirli bir mesleği, iş ya da görev alanını etkin, güvenli ve belirlenen standartlara uygun şekilde yerine getirebilmesi için sahip olması gereken bilgi, beceri ve yetkinliklerin tümüdür.
Daha açık şekilde ifade edersek:
-
Bilgi: Meslekle ilgili teorik bilgiler (örneğin, bir elektrikçinin elektrik akımı hakkında temel bilgiler bilmesi).
-
Beceri: Bu bilgiyi uygulamaya dökme yeteneği (örneğin, bir tesisatı doğru şekilde kurabilme).
-
Yetkinlik: Bilgi ve beceriyi doğru zamanda, doğru şekilde, bağımsız ya da bir ekip içinde kullanabilme yetisi.
Türkiye’de Mesleki Yeterlilik:
-
Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) bu alandaki en yetkili kurumdur.
-
MYK, ulusal yeterlilikleri belirler ve Mesleki Yeterlilik Belgesi verir.
-
Bu belge bazı mesleklerde zorunlu hale getirilmiştir (örneğin: kaynakçı, elektrikçi, inşaat ustası gibi).
Neden Önemlidir?
-
İş gücü kalitesini artırır.
-
İş sağlığı ve güvenliğini sağlar.
-
Nitelikli çalışan ile verimlilik artar.
-
Uluslararası standartlarla uyum sağlar.
Eğer bir meslekte çalışmak ya da uzmanlaşmak istiyorsanız, o mesleğe ait ulusal yeterlilikleri ve gerekirse belgelendirme şartlarını öğrenmek çok önemlidir. İstersen hangi meslek için bilgi aradığını söylersen, o mesleğe ait yeterlilikleri de detaylı açıklayabilirim.
Mesleki yeterlilik belgeleri
5544 sayılı mesleki yeterlilik kurumu kanununa göre belgesiz kişi çalıştırılamaz.
15 Mayıs 2015 tarihinde başlamıştır.
Mesleki yeterlilik kurumu belgeleri : Mesleki yeterlik kurumu ve Türkak akreditasyon kurumu tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından verilir Sınavlar teorik ve uygulama sınavı olarak iki aşamada yapılır Sınavlar kamera karşısında yapılır Sınav değerlendiricileri tarafından yapılan sınavlar karar vericiler tarafından incelenir
Adaylara ücretsiz iki sınav hakkı verilir
İlk sınavda kazanamayan adaylar ikinci sınava kaldığı birimden girer üçüncüye girecek adaylar kaldığı birimin ücretini öder Sınav sonuçları bir hafta içinde e-Devlet‘e düşer bir ay içerisinde aslı adaya ulaştırılır 18 yaşını bitiren yerli ve yabancı tüm adaylar katılabilir Yabancılar da ikamet izni geçicicimlik şartı yoktur pasaport ile de girebilir Sınavlar yeterli sayıya ulaşıldığı halde ve gerekli sınav ortamının şartlarının oluşturulduğu her yerde yapılır Türkçe bilmeyen adaylar yeminli tercüman ile performan sınavına girer Yabancı adayların teorik sınavında tercüman kullanılmaz ancak adaylara kendi dillerinde SORULAR verilir Yurt dışında da şartlar oluşturulursa sınav yapılır Okuryazar olunması yeterlidir Ancak oto alım satım seviye beş sınavlarında lise mezunu şartı aranır 27 Ağustos 2023 tarihinden önce vergi levhasında oto alım satım yapar ibaresi bulunanlar da lise mezunu şartı aranmaz ilköğretim mezunları da girebilir
Belgeler e-Devlette görüntülenir
Uluslararası geçerlidir Beş yıl geçerlidir beş yıl içerisinde en az 12 ay sigortalı ya da Bağkur’lu çalıştığını ispat edenler sınava girmeden belge basın ücretini ödemek şartıyla belgesi yenilenir aksi halde tekrar sınava girer Belgeler İngilizce Türkçedir talep edilmesi halinde altı dilde çıkarılır Yetkilendirilmiş firmalar dışında hiçbir kurum ve kuruluş sınav yapamaz Sınavsız belge olmaz online sınav olmaz sınavlar 100 yüze yapılır aday kimlikle kendini tanıtmak zorundadır Mesleki yeterlik kurumunda zorunlu meslekler vardır zorunlu meslekler dışında olup ulusal yeterlik kapsamında yer alan meslek dallarına da yaka sınavı yapılır Performans sınavlarında kritik adımlar vardır adaylar kritik adımlardan başarılı olmak zorundadır Teorik sınavı geçme notu 70 puan Performans geçme notu 80 puan Sınav öncesi sadece kritik adımlar hatırlatılır sınav yapan hoca eğitim veremez Sınava girmek sınav yapmak için sayı sınırı yoktur tek kişiye de sınav yapılır ancak bazı sınavların yapılması için sayı şartı olabilir: Demirci dört kişi Kalıpçı dört kişi Sınav yapıcı sınavda hiçbir şekilde yönlendirme yapamaz bilgi veremez Sınav yapılabilmesi için alanın sınav koşullarını eksiksiz taşıması gerekir Mesleki yeterli kurumu belgelerin de puan olmaz seviye vardır seviye iki seviye üç seviye dört seviye beş gibi Seviye dört ile millî eğitim bakanlığı ustalık sınavına doğrudan katılarak ustalık belgesi alınabilir Mesleki yeterlilik kurumu belgeleri ile bir çok meslek dalında iş yeri açılabilir mesul müdür olunabilir Mesleki yeterlik kurumu özerk bir kuruluştur çalışma Bakanlığı’na bağlıdır 25.05.2025 40 meslek 26.09.2017 33 meslek 11.11.2018 36 meslek 3.10.2019 26 meslek 9.04.2021 40 meslek 31.12.2021 21 meslek Toplam 204 meslekte zorunluluk getirilmiştir 99 meslek dalına daha zorunluluk getirilecektir Hangi mesleklerde MYK şartı aranma durumu : 3308 sayılı kanunla alınan ustalık belgesi Meslek lisesi mezun aynı meslek dalında olacak Önlisans mezunu aynı meslek dalında olacak Lisans mezunları aynı meslek dalında olacak 19 Aralık 2024 Perşembe
Mesleki eğitim belgesi zorunluluğu ve geçerli belgeler
6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanuna göre belirlenen tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışanların mesleki eğitimlerinin usul ve esaslarını düzenleyen tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışanların mesleki eğitimlerine dair yönetmeliğin ek-1 çizelgesinde yer alan kişilerde fiilen çalışacakların yaptığı işe uygun ve yönetmenin altıncı maddesinde tanımlanan belgelerden birisine sahip olmaları zorunludur Söz konusu altıncı maddede bu eğitimleri hangi kuruluşların ve kurumların ne şartlarda verebileceği belirtilmiştir Ancak …….. sayılı kanun ve kanun hükmünde Kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanunun 74. maddesi ile 5544 sayılı mesleki yeterlilik kurumu kanununda değişiklik yapılarak 5544 sayılı kanuna göre belirlenmiş işlerde de mesleki eğitim belgesi zorunluluğu getirilmiştir Mesleki yeterlik kurumu tarafından zorunluluk getirilmeyen ancak anılan yönetmeliğin ek-1 listesinde yer alan faaliyetler için ise 6331 sayılı kanun kapsamında mesleki eğitim zorunluluğu olacağından söz konusu yönetmeliğin altıncı maddesinde belirtilen geçerli mesleki eğitim belgesine sahip olunmalıdır